Văn mẫu lớp 10: Dàn ý phân tích bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư mang đến 6 mẫu khác nhau cực hay, gồm cả mẫu ngắn gọn và đầy đủ để các bạn có thêm nhiều lựa chọn tham khảo.
Bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư được trích từ tập thơ “Tiếng thu”, xuất bản năm 1939. Cả bài thơ là nỗi nhớ của chủ thể trữ tình đối với người mẹ của mình. Qua đó thể hiện giá trị đạo đức truyền thống Uống nước nhớ nguồn, hiếu thuận của người Việt Nam. Vậy sau đây là 6 dàn ý phân tích Nắng mới chi tiết nhất mời các bạn theo dõi. Ngoài ra các bạn xem thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 10 Chân trời sáng tạo.
Dàn ý phân tích Nắng mới
1. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả
– Giới thiệu bài thơ Nắng mới
2. Thân bài:
2.1. Chủ đề, cảm xúc chủ đạo của tác phẩm:
– Chủ đề: tình cảm gia đình.
– Cảm xúc chủ đạo: nỗi nhớ thương mẹ trong kí ức tuổi thơ của tác giả.
2.2. Phân tích chủ đề:
a. Hình ảnh nắng mới khơi gợi nguồn cảm xúc về kí ức:
– Hình ảnh làng quê: “nắng mới”, “gà trưa” => đây là những hình ảnh quen thuộc gắn liền với làng quê Việt Nam.
– Từ “hắt” diễn tả ánh sáng xuyên qua song cửa.
=> gợi không gian hiu hắt, vắng lặng.
– Từ láy “xao xác”, “não nùng” diễn tả âm thanh xao động. Tiếng gà nhấn mạnh sự vắng lặng của không gian, lấy động để tả tĩnh. Cách ngắt nhịp 2/2/3 thể hiện cảm xúc trầm buồn, nhớ thương.
– Kết hợp từ thông thường là “buồn rười rượi” nhưng tác giả đảo từ “rượi” lên trước từ “buồn” nhằm nhấn mạnh nỗi buồn tê tái, khôn nguôi.
– Từ láy “chập chờn” thể hiện những hình ảnh trong quá khứ dần hiện lên trong tâm trí của nhân vật trữ tình.
b. Kí ức về mẹ trong tâm tưởng của nhân vật “tôi”:
– “Tôi nhớ me tôi thuở thiếu thời/ Lúc người còn sống, tôi lên mười”: nhân vật trữ tình trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ về mẹ.
– Câu thơ “Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội”: khi nắng mới xuất hiện ngoài đồng nội, mẹ lại phơi áo => Kí ức về mẹ gắn liền với hình ảnh mẹ phơi áo trước giậu mỗi lần nắng mới.
=> Hình ảnh mẹ gắn liền với quê hương.
– “Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ”: khẳng định hình dáng mẹ vẫn luôn hằn sâu trong tâm trí.
– “Hãy còn mường tượng lúc vào ra”: nhớ về bóng dáng mẹ đi lại trong nhà.
– Hai câu thơ “Nét cười đen nhánh sau tay áo,/ Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa” : nhân vật trữ tình nhớ về mẹ với nụ cười đen nhánh. Hình ảnh mẹ gắn liền với nắng buổi trưa, gắn liền với căn nhà. Mẹ mang dấu ấn của người phụ nữ Việt Nam xưa với hàm răng đen nhánh, vừa lấp lánh tỏa sáng vừa kín đáo, nhẹ nhàng.
=> Mẹ hiện lên trong tâm tưởng của nhà thơ với đầy đủ nét duyên dáng, hiền từ.
2.3. Đánh giá:
a. Nội dung:
– Bài thơ thể hiện tình cảm thiêng liêng của tác giả đối với mẹ.
b. Nghệ thuật:
– Ngôn từ giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi hình, gợi cảm.
– Giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết, tâm tình.
3. Kết bài: Khẳng định giá trị của tác phẩm.
Lập dàn ý phân tích Nắng mới
I. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả Lưu Trọng Lư: là một nhà thơ, nhà văn, nhà soạn kịch tiêu biểu của nền văn học Việt Nam thế kỷ XX. Ông có giọng thơ trong trẻo, ý thơ tinh tế, ngôn ngữ bình dị, gần với lời ăn tiếng nói của nhân dân.
– Giới thiệu bài thơ “Nắng mới”: được trích từ tập thơ “Tiếng thu”, xuất bản năm 1939. Cả bài thơ là nỗi nhớ của chủ thể trữ tình đối với người mẹ của mình. Qua đó thể hiện giá trị đạo đức truyền thống Uống nước nhớ nguồn, hiếu thuận của người Việt Nam.
II. Thân bài:
1. Hình ảnh nắng mới khơi gợi nguồn cảm xúc về kí ức.
– Hình ảnh làng quê: “nắng mới”, “gà trưa” gợi lên không gian quen thuộc của làng quê Việt Nam, kỷ niệm chợt ùa về, đong đầy trong nỗi nhớ.
– Từ “nắng mới” trong tựa lại để một lần nữa được chọn đế mở đầu bài thơ như một sợi dây liên khúc, một nhịp cầu nối về quá khứ xa xưa.
– Từ “hắt” diễn tả ánh sáng xuyên qua song cửa gợi không gian hiu hắt, vắng lặng.
→ Dưới con mắt duyên của Lưu Trọng Lư, nắng chỉ là một ảnh hình quen thuộc, soi rọi vào tiềm thức nhà thơ, gọi về những kỷ niệm xa xưa của một thời tươi đẹp. Cộng hưởng với màu sắc mới ấy còn có một âm thanh, cũng quen thuộc và buồn không kém là tiếng gà trưa xao xác não nùng.
– Từ láy “xao xác”, “não nùng” diễn tả âm thanh xao động. Tiếng gà nhấn mạnh sự vắng lặng của không gian, lấy động để tả tĩnh. Cách ngắt nhịp 2/2/3 thể hiện cảm xúc trầm buồn, nhớ thương.
– Kết hợp từ thông thường là “buồn rười rượi” nhưng tác giả đảo từ “rượi” lên trước từ “buồn” nhằm nhấn mạnh nỗi buồn tê tái, khôn nguôi.
– Từ láy “chập chờn” thể hiện những hình ảnh trong quá khứ dần hiện lên trong tâm trí của nhân vật trữ tình.
→ Kỷ niệm ùa về, lung linh trong màu nắng mới, đánh thức dậy trong tâm hồn nhà thơ cả một thời dĩ vãng tưởng đã nhạt nhòa.
– “Những ngày không” phải chăng là những ngày ấu thơ, khi tác giả còn nhỏ, lòng chưa vướng bận điều gì. “Những ngày không” ấy đã in dấu một kỷ niệm hay hình ảnh một người nào?
– Lời thơ viết giản dị, tự nhiên, không một chút cầu kỳ, gọt.
2. Kí ức về mẹ trong tâm tưởng của nhân vật “tôi”.
– Mạch thơ liên tục, trải dài sang khổ hai để chuyển hoàn toàn về quá khứ. Kí ức về mẹ tràn ngập trong tâm tưởng của nhân vật “tôi”:
+ “Tôi nhớ me tôi thuở thiếu thời/ Lúc người còn sống, tôi lên mười”: nhân vật trữ tình trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ về mẹ. Hình ảnh người mẹ thân yêu của tác giả hiện lên, lúc đầu còn mờ nhạt nhưng càng về sau càng rõ nét và choáng đầy tâm trí. Qua cách nói có lẽ đang cố nén niềm thương nhớ chỉ chực dâng trào, ta chợt hiểu ra và đồng cảm sâu sắc với nỗi buồn của tác giả: người mẹ ấy không còn nữa.
+ Câu thơ “Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội”: khi nắng mới xuất hiện ngoài đồng nội, mẹ lại phơi áo → Kí ức về mẹ gắn liền với hình ảnh mẹ phơi áo trước giậu mỗi lần nắng mới.
+ Từ “nắng mới” là cái nắng mỗi độ xuân về, khi mẹ tác giả thường mang áo ra phơi để áo thơm mùi nắng sau những ngày đông rét mướt. Cũng là “nắng mới” nhưng cái nắng của quá khứ không “hắt bên song” buồn bã mà tràn đầy sức sống, niềm vui “reo ngoài nội” vì đó là nắng của những ngày còn mẹ.
+ Từ “reo” như một nốt nhạc lảnh lót, tươi vui khiến câu thơ chợt bùng lên sức sống.
→ Hình ảnh người mẹ chưa hiện lên trực tiếp mà chỉ thấp thoáng, lung linh sau màu áo đỏ, sau lưng giậu nhưng đã gây một ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc. Đó có lẽ cũng là hình ảnh đẹp đẽ nhất, trìu mến thương yêu nhát mà nhà thơ còn lưu giữ, khắc sâu trong tâm trí.
– Mạch thơ lại quay về hiện tại, nhà thơ sực tỉnh nhưng vẫn chưa hết thổn thức, bồi hồi.
+ “Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ”: khẳng định hình dáng mẹ vẫn luôn hằn sâu trong tâm trí. Hình ảnh người mẹ vẫn còn đó, nơi đồng nội, giậu phơi, nơi hiên nhà, song cửa… → có lẽ đâu đâu cũng in bóng dáng mẹ, vương hơi ấm của mẹ.
+ “Hãy còn mường tượng lúc vào ra”: nhớ về bóng dáng mẹ đi lại trong nhà.
– Hai câu thơ “Nét cười đen nhánh sau tay áo,/ Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa” : nhân vật trữ tình nhớ về mẹ với nụ cười đen nhánh. Hình ảnh mẹ gắn liền với nắng buổi trưa, gắn liền với căn nhà. Mẹ mang dấu ấn của người phụ nữ Việt Nam xưa với hàm răng đen nhánh, vừa lấp lánh tỏa sáng vừa kín đáo, nhẹ nhàng. Mẹ hiện lên trong tâm tưởng của nhà thơ với đầy đủ nét duyên dáng, hiền từ.
– Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “nét cười đen nhánh”, như một nốt lặng cuối bản nhạc để dư ba, dư vị của ý thơ còn lan tỏa mãi trong lòng người đọc.
+ Hình ảnh “tay áo” đã đẩy “nét cười” ra phía sau, tạo nên độ sâu cho bức tranh, đồng thời tăng thêm sức duyên dáng, gợi cảm cho “nét cười”.
→ Hình ảnh người mẹ quá cố của nhà thơ từ đầu đến cuối chỉ được phác họa qua ba chi tiết: “nắng mới”, “áo đỏ” và “nét cười”, trong những giây phút xuất thần của họa sĩ – thi sĩ Lưu Trọng Lư, nó đã để lại một ấn tượng đẹp và sâu sắc. Đây có lẽ là hình ảnh của tất cả những người phụ nữ Việt Nam thầm lắng hy sinh, thương yêu, chăm sóc chồng con suốt cả cuộc đời.
3. Nhận xét, đánh giá.
– Thể thơ thất ngôn, giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết như lời tâm tình, cách dùng linh hoạt các biện pháp tu từ độc đáo, ngôn từ giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi hình, gợi cảm, mang màu sắc làng quê Bắc Bộ tạo nên sự gần gũi, bài thơ khắc họa thành công nỗi nhớ của chủ thể trữ tình đối với người mẹ của mình. Qua đó thể hiện giá trị đạo đức truyền thống Uống nước nhớ nguồn, hiếu thuận của người Việt Nam.
III. Kết bài:
– Khái quát lại tác phẩm Nắng mới: Có thể nói, dù trong tác phẩm nhà thơ Lưu Trọng Lư tuy tạo nên được ít những chi tiết nghệ thuật nhưng cũng rất đặc sắc, làm sáng chói cả bài thơ… thế mới biết, nghệ thuật nhiều khi cũng thật gần gũi và bình dị chứ cũng chẳng phải cái gì đó quá lớn lao vượt qua tầm mắt của người thường. Qua đó đã thể hiện rất rõ nét nỗi nhớ nhung và tình cảm thương yêu mẹ vô bờ bến của tác giả. Đồng thời qua bài thơ “Nắng mới” tác giả cũng gửi gắm tới độc giả một thông điệp ý nghĩa: “Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc, đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không?”
Dàn ý phân tích bài thơ Nắng mới ngắn gọn
a. Mở bài:
– Giới thiệu bài thơ Nắng mới
b. Thân bài:
– Khổ 1: Bức tranh thiên nhiên Nắng mới
- Nắng mới: Nắng đầu xuân, nhẹ nhàng
- Khung cảnh yên bình, buồn
=> Đưa tác già về với kí ức xưa
– Khồ 2+3 : Nỗi nhớ và tình yêu dành cho mẹ của tác già
- Bày tỏ nỗi nhớ mẹ một cách trực tiếp
- Đặc điểm của mẹ: Hay mặc chiếc áo màu đỏ; mỗi khi nắng mới về sẽ mang đồ ra phơi cho thơm tho; đi vào ra đề chăm lo cho tổ ấm; dịu dàng và kín đáo với nét cười đen nhánh
=> Mẹ là người phụ nữ truyền thống, dịu dàng và đảm đang, luôn yêu thương, chăm sóc cho con cái
c. Kết bài:
– Khái quát lại tác phầm Nắng mới.
Dàn ý phân tích bài Nắng mới
I. Mở bài
Mở bài thì các bạn cần phải giới thiệu được tác phẩm nắng mới và tác giả Lưu Trọng Lư, các bạn có thể dẫn dắt trực tiếp hoặc gián tiếp đến tác phẩm mà mình muốn nêu cảm nhận. Nêu khái quát sơ qua cảm nhận của bản thân mình về tác phẩm nắng mới.
II. Thân bài
Phần thân bài thì cần phải đảm bảo được các nội dung cơ bản của một bài viết. Theo đó thì cần đảm bảo được các nội dung như sau:
– Phân tích lời đề từ ” Tặng hương hồn thầy mẹ” và chủ đề tình cảm gia đình trong thơ của Lưu Trọng Lư.
– Phần tích tác phẩm:
- Bức tranh thiên nhiên khơi gợi ký ức xưa.
- Ký ức, nỗi nhớ và tình yêu dành cho mẹ của nhân vật trữ tình. Nhân vật trữ tình đã trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ dành cho người mẹ của mình” tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời/ Lúc người còn sống, tôi lên mười” Bên cạnh đó thì Lưu Trọng Lư cũng tái hiện rõ nét hình ảnh người mẹ gắn liền với hình ảnh làng quê như là hình ảnh người mẹ phơi áo trước giậu, nét cười đen nhánh…
– Đánh giá về nội dung và nghệ thuật trong tác phẩm nắng mới.
- Về nội dung: tác phẩm nắng mới là một tác phẩm rất hay của nhà thơ Lưu Trọng Lư, nói về một chủ đề tình cảm gia đình giản dị, thân thuộc. Bài thơ này chính là một lời tâm sự của tác giả về tình yêu quê hương và thông qua đó bài tỏ nên nỗi lòng của mình một cách vô cùng tự nhiên. Tất cả đem lại một sự bình dị và mộc mạc trong thơ của Lưu Trọng Lư.
- Về nghệ thuật thì Lưu Trọng Lư dùng những từ ngữ rất giản dị, mộc mạc nhưng lại giàu sức gợi. Sự kết hợp một cách xen kẽ giữa quá khứ và hiện tại càng thể hiện rõ nét hơn nữa nỗi nhớ của nhân vật trữ tình về quê hương về người mẹ của mình. Mặc dù dùng hình ảnh quen thuộc và gần gữi nhưng lại dễ khơi lên sự đồng cảm cho người đọc
– Liên hệ mở rộng với các tác phẩm khác như tác phẩm Bầm ơi của Tố Hữu.
III. Kết bài
Ở phần kết bài thì bản thân người viết phải khẳng định lại cảm nhận của bản thân về tác phẩm Nắng mới của Lưu Trọng Lư.
Dàn ý phân tích Nắng mới
I. Mở bài
– Giới thiệu khái quát tác giả và bài thơ Nắng mới
II. Thân bài
– Hình ảnh nắng mới khơi gợi ký ức:
+ Hình ảnh làng quê thân thuộc
+ Không gian làng quê vắng lặng
→ Khơi gợi nỗi buồn khôn nguôi trong lòng nhân vật để rồi hình ảnh trong quá khứ dần hiện lên.
– Ký ức về người mẹ
+ Hình ảnh mẹ gắn liền với quê hương
+ Hình ảnh mẹ hiện lên trong tâm tưởng nhà thơ với đầy đủ nét duyên dáng, hiền từ
– Đánh giá nội dung, nghệ thuật của bài
III. Kết bài
– Khẳng định lại giá trị của tác phẩm và tài năng của tác giả
Làn ý bài Nắng mới
I. Mở bài
– Giới thiệu tác giả và tác phẩm bài thơ Nắng mới
II. Thân bài
– Khổ 1: Bức tranh thiên nhiên thơ mộng
+ Nắng mới đầu xuân nhẹ nhàng
+ Khung cảnh yên bình chốn thôn quê
→ Mang tác giả trở về luồng ký ức thuở xưa
– Khổ 2,3: Thể hiện nỗi nhớ và tình yêu dành cho người mẹ
+ Bày tỏ nỗi nhớ mẹ trực tiếp
+ Hình ảnh người mẹ hiện lên trong tâm trí tác giả
→ Mẹ là một người phụ nữ truyền thống, dịu dàng và hiền từ, luôn chăm lo cho con cái.
III. Kết bài
– Đánh giá lại tác phẩm Nắng mới cùng tài năng sáng tác của nhà thơ
Văn mẫu lớp 10: Dàn ý phân tích bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư mang đến 6 mẫu khác nhau cực hay, gồm cả mẫu ngắn gọn và đầy đủ để các bạn có thêm nhiều lựa chọn tham khảo.
