Tặng cho bất động sản là giao dịch không mang tính chất đền bù, bên tặng cho chuyển giao quyền dùng đất, dùng nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của mình cho bên nhận tặng cho mà không yêu cầu đền bù. Đi kèm với việc tặng cho bất động sản là vấn đề chia thừa kế quyền dùng đất, một câu hỏi luôn được nhiều người quan tâm là có được chia thừa kế đối với tài sản đã tặng cho hay không? Bài viết dưới dây của Luật Minh Gia sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này.
1. Cô chú ruột yêu cầu chia đất ông bà đã cho được không?
Căn cứ Điều 457 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.”
Điều 459 Bộ luật dân sự 2015 quy định:“1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
Như vậy, tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực. Theo đó, nếu ông bà đã lập văn bản tặng cho quyền dùng đất đã công chứng, chứng thực, đã làm thủ tục sang tên trên giấy chứng nhận quyền dùng đất thì người được nhận tặng cho có quyền dùng quyền dùng đất hợp pháp, trong trường hợp này cô chú ruột không có quyền yêu cầu chia đất ông bà đã tặng cho.
Nếu trong trường hợp ông bà tặng cho đất mà không có văn bản giấy tờ ghi nhận việc tặng cho, hoặc cô chú ruột chứng minh được lúc tặng cho quyền dùng đất ông bà không minh mẫn, mà người đứng tên trên giấy chứng nhận quyền dùng đất tự ý xin cấp giấy chứng nhận quyền dùng thì các cô chú ruột có quyền cầu chia đất ông bà đã tặng cho.
2. Câu hỏi tư vấn
Nội dung tư vấn: Kính gửi quý luật gia! Lời đầu tiên xin cảm ơn Luật Minh Gia đã mở hòm thư tiếp nhận yêu cầu giải đáp pháp luật. Tôi xin được nhờ tư vấn về trường hợp của tôi như sau. Gia đình tôi có 2 chị em, bố mẹ đều đã mất và không để lại di chúc gì. Bố tôi có 1 mảnh đất được ông bà nội mua cho để ở từ lâu và đã được cấp sổ đỏ đứng tên bố tôi. Theo luật quy định thì chị em tôi là người thừa kế hàng thứ 1, tuy nhiên chú ruột là em trai bố tôi tuyên bố rằng chỉ cho tôi 1 phần mảnh đất đó còn lại 1 phần để xây nhà thờ dòng họ. Vì hoàn cảnh khó khăn nên hiện nay tôi muốn sang tên mảnh đất đó và bán đi để đầu tư kinh doanh. Vậy tôi xin hỏi 2 câu: 1. Chú ruột tôi tuyên bố như vậy thì có cơ sở pháp lý nào ko? 2. Thủ tục cần thiết tôi cần làm để làm chủ sở hữu mảnh đất đó gồm những gì ah!? Xin cảm ơn và chúc Luật gia mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.
Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn đến Cty Luật Minh Gia, với nội dung câu hỏi của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:
1. Về việc chú ruột tuyên bố chỉ cho bạn một phần mảnh đất, phần còn lại để xây nhà thờ họ dựa vào căn cứ pháp lý nào?
Theo thông tin bạn cung cấp, bố bạn có một mảnh đất được ông bà nội mua cho để ở từ lâu và đã được cấp sổ đỏ đứng tên bố bạn, trong trường hợp này chúng tôi chia làm 02 trường hợp:
Trường hợp 1: Nếu không có hợp đồng tặng cho quyền dùng đất giữa ông bà và bố bạn hoặc hợp đồng tặng cho vô hiệu mà bố bạn tự chuyển nhượng quyền dùng đất sang tên mình thì lúc này chú ruột có quyền khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế của ông bà.
Theo thông tin bạn cung cấp, ông bà bạn có hai người con là bố bạn và chú. Như vậy, lúc này bố bạn và chú là người thừa kế thuộc hàng thứ nhất của ông bà theo Điều 651 Bộ luật dân sự 2015. Do đó, mảnh đất này sẽ được chia đôi, bố bạn có quyền dùng một nửa, chú bạn có quyền dùng một nửa. Yêu cầu của chú bạn là cho bạn một phần mảnh đất còn lại một phần để xây dựng nhà thờ dòng họ là hợp lý.
Trường hợp 2: Nếu ông bà bạn đã tặng cho quyền dùng đất của bố bạn và trên giáy chứng nhận quyền dùng đất đã đứng tên của bố bạn. Trong trường hợp này, bố bạn có quyền dùng đất một cách hợp pháp, chú của bạn không có quyền yêu cầu chia thừa kế đối với diện tích đất ông bà đã tặng cho bố bạn. Khi bố bạn mất đi, không để lại di chúc gì thì chị em bạn được xem là người thừa kế thuộc hàng thứ nhất, nên được thừa kế quyền dùng đất theo quy định của pháp luật.
2. Thủ tục cần thiết bạn cần làm để được hưởng quyền dùng đất gồm những gì?
Vì bố bạn mất không để lại di chúc, do vậy, di sản thừa kế của bố bạn sẽ chia theo quy định của pháp luật và hai chị em bạn sẽ được hưởng thừa kế.
Để hưởng di sản thừa kế, hai chị em bạn cần làm văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản thừa kế tại Văn phòng công chứng hoặc UBND cấp xã nơi có đất.
Căn cứ khoản 2, khoản 3 Điều 57 Luật công chứng năm 2014 hồ sơ khai nhận, phân chia di sản thừa kế gồm: giấy chứng minh quyền dùng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản; giấy chứng tử của người để lại di sản; giấy tờ nhân thân của người hưởng thừa kế; giấy xác nhận quan hệ giữa người thừa kế và người đã chết tại thời điểm làm thủ tục.
Sau khi hoàn thành xong thủ tục khai nhận di sản thừa kế, bạn có thể làm thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền dùng đất theo Điều 79 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
Bước 1: người dùng đất nộp 01 bộ hồ sơ đến văn phòng đăng ký đất đai, hồ sơ nộp khi chuyển quyền dùng đất theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Thông tư 14/2023/TT-BTNMT
+ Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo mẫu số 09/ĐK.
+ Văn bản về việc thừa kế quyền dùng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
+ Bản gốc giấy chứng nhận đã cấp.
Bước 2: Văn phòng đăng ký đất đai kiểm tra hồ sơ, nếu đủ điều kiện làm các quyền thì làm các công việc sau:
+ Gửi thông tin địa chính đến cơ quan thuế để xác định và thông báo thu nghĩa vụ tài chính đối với trường hợp phải làm nghĩa vụ tài chính theo quy định.
+ Xác nhận về nội dung biến động vào giấy chứng nhận đã cấp theo quy định của Bộ tài nguyên và Môi trường.
+ Chỉnh lý, cập nhật (Update) biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; trao giấy chứng nhận quyền dùng đất.
Tặng cho bất động sản là giao dịch không mang tính chất đền bù, bên tặng cho chuyển giao quyền dùng đất, dùng nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của mình cho bên nhận tặng cho mà không yêu cầu đền bù. Đi kèm với việc tặng cho bất động sản là vấn đề chia thừa kế quyền dùng đất, một câu hỏi luôn được nhiều người quan tâm là có được chia thừa kế đối với tài sản đã tặng cho hay không? Bài viết dưới dây của Luật Minh Gia sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này.
