Chào Luật sư Cty Luật Minh Gia, tôi có yêu cầu tư vấn về trường hợp phân chia di sản thừa kế theo pháp luật và quy định thừa kế liên quan như sau: Ông nội tôi có 2 vợ, bà vợ cả có 3 người con, hai trai một gái. Sau khi bà cả chết ông tôi lấy bà 2 và có thêm 4 người con, có 3 trai một gái. Tổng cộng ông tôi có 6 người con. Đến nay 2 người con của Bà cả đã chết, 4 người con của bà 2 vẫn còn sống.
Từ đời các cụ ( trước ông tôi) đã có mảnh đất gần 700m2, và xây ngôi nhà 5 gian cùng các gian nhà phụ, diện tích còn lại làm vườn, trồng cây ăn quả…
Cụ tôi chết, Ông nội tôi là con trưởng tiếp nhận quản lý, dùng, năm 1971 Ông tôi chết, Bố tôi là con trưởng tiếp nhận quản lý dùng, năm 1976 Bố tôi chết, Mẹ tôi là người tiếp tục quản lý dùng, năm 2009 Mẹ tôi chết , Anh trai tôi là con trưởng tiếp tục ở và quản lý đến nay. (Bố mẹ tôi sinh được 6 người con, 4 trai 2 gái, trong đó 1 người con trai đã chết ).
Về Bà 2 của Ông tôi, từ những năm 60 của thế kỷ 20 đã đưa các con ra Hà nội kiếm việc làm và sinh sống, Bà chết năm 2000, các con Bà đã trưởng thành và đang sinh sống tại Hà nội.
Mảnh đất và nhà gia đình anh trai tôi đang ở chưa được cấp sổ đỏ, tại sổ quản lý của UBND xã vẫn ghi tên Bố tôi. Ông bà, bố mẹ tôi chết đi đều không để lại di chúc.
Vừa qua UBND xã đang làm đo đất để làm thủ tục cấp sổ đỏ cho nhân dân, trong đó có gia đình anh tôi. Biết được việc đó các Chú ( con bà 2 ông tôi) đã về trao đổi với anh tôi muốn giữ ngôi nhà để dùng chung, làm nhà thờ Họ lâu dài. Giành một phần đất trên diện tích gần 700m2 để gia đình anh tôi có thể xây dựng nhà ở riêng. (khi có điều kiện kinh tế, còn trước mắt vẫn ở và trông coi toàn bộ khu đất này)
Được như vậy thì thống nhất tách đất làm 2 diện tích: một sổ đỏ mang tên anh trai chị dâu tôi, một sổ đỏ mang tên đất nhà thờ họ. (còn nhà sẽ dùng vào làm nhà thờ nhưng vẫn giao gia đình anh trai tôi quản lý, trông nom). Nhưng anh trai và chị dâu tôi không đồng ý.. Vì vậy các chú tôi đã làm đơn đề nghị gửi đến ban địa chính thuộc UBND xã biết là các chú tôi có quyền lợi liên quan, trước khi cấp sổ đỏ phải có ý kiến của các chú tôi.
Xin Cty luật Minh Gia tư vấn:
– Các Chú tôi có được thừa kế, hưởng quyền lợi ở diện tích đất và tài sản trên đất như nêu trên không?
– Nếu các Chú tôi không được thừa kế, và Bố tôi có 6 người con, thì việc xem xét để cấp sổ đỏ diện tích đất nói trên cho anh trai tôi, UBND xã có cần phải có ý kiến của những người cùng hàng thừa kế với anh trai tôi không? một mình anh trai tôi đề nghị, Xã có cấp sổ đỏ không? vì chúng tôi đi công tác đã lâu, không có hộ khẩu tại quê nữa, chỉ có anh trai, chị gái, em gái là ở tại quê thôi.
Tôi cũng muốn giữ diện tích đất và nhà dùng chung để làm nhà thờ họ, Tôi phải làm gì? Nội dung trình bày hơi dài, nói qua điện thoại sợ không rõ nội dung, nên tôi gửi qua địa chỉ Email, rất mong được Cty Luật Minh Gia thông cảm và tư vấn giúp. Trân trọng cảm ơn.
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Cty Luật Minh Gia, vơi thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
– Về quyền thừa kế của những người chú con bà hai
Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu thừa kế như sau:
“1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:
a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;
b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.”
Bên cạnh đó, tại Phần 1 Giải đáp 01/GĐ-TANDTC năm 2018 có quy định đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 10-9-1990 thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được làm theo quy định tại Điều 36 của Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19-10-1990 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế, cụ thể là: thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10-9-1990.
Theo thông tin bạn cung cấp, ông bạn mất năm 1971 và bố bạn mất năm 1976, mảnh đất này là tài sản thừa kế của ông bạn để lại. DO đó, nếu ông bạn mất không để lại di chúc thì phần di sản thừa kế của ông bạn sẽ được phân chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015. ĐIều 651 quy định như sau:
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Như vậy, người chú mà bạn nhắc đến thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông, do đó người chú này có quyền hưởng di sản và yêu cầu phân chia di sản thừa kế.
– Về quyền thừa kế của anh, em bạn
Sau khi ông bạn mất thì Bố bạn là người trực tiếp quản lý và dùng tài sản, sau đó bố bạn mất năm 1976. Bố bạn mất sau ông nên tại thời điểm ông mất bố bạn vẫn thuộc hàng thừa kế thứu nhất và được hưởng di sản. Do vậy, thời điểm hiện tại những người con của bố bạn có quyền yêu cầu phân chia thừa kế đối với phần tài sản bố bạn được hưởng trong khối di sản thừa kế của ông bạn.
Như vậy, các anh em của bạn đều có quyền thừa kế phần di sản này. Việc người anh trai làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền dùng đất cần phải có văn bản khai nhận di sản thừa kế và đương nhiên cần có sự tham gia thỏa thuận của các anh, em bạn.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn chia thừa kế theo pháp luật để được giải đáp.
Chào Luật sư Cty Luật Minh Gia, tôi có yêu cầu tư vấn về trường hợp phân chia di sản thừa kế theo pháp luật và quy định thừa kế liên quan như sau: Ông nội tôi có 2 vợ, bà vợ cả có 3 người con, hai trai một gái. Sau khi bà cả chết ông tôi lấy bà 2 và có thêm 4 người con, có 3 trai một gái. Tổng cộng ông tôi có 6 người con. Đến nay 2 người con của Bà cả đã chết, 4 người con của bà 2 vẫn còn sống.
